چگونه با کودکان مضطرب در خانه و مدرسه رفتار کنیم؟

.

مهارت‌های لازم برای کنترل اضطراب در مدرسه

ما در این قسمت ۸ مهارت را به والدین آموزش می‌دهیم که با استفاده از آن استرس را در کودکان مضطرب خود کنترل کنند و با این مهارت‌ها دانش‌آموزان در محیط مدرسه استرس و اضطراب نداشته باشند:

۱) در مورد احساسات آن‌ها صحبت کنید

چه چیزی در محیط مدرسه موجب استرس می‌شود؟ معمولا کودکان مضطرب بنا به دلایلی در محیط مدرسه احساس امنیت و راحتی نمی‌کنند و دچار استرس می‌شوند. اولین قدم در این مرحله فهمیدن دلیل نگرانی کودک است. اگر کودک شما مدام از استرس و اضطراب در مورد مدرسه صحبت می‌کند باید دلیل آن را متوجه شوید. به هیچ عنوان از جمله ” چیز مهمی نیست درست می‌شود” استفاده نکنید. این جمله هیچ کمکی به کوک شما نمی‌کند. دلیل اضطراب کودک را متوجه شوید و در مورد این موضوع صحبت کنید. کودکان باید بدانند که مدرسه مانند خانه دوم آن‌هاست و یک محیط امن برای آن‌ها محسوب می‌شود.

.

۲) موقعیت‌های استرس‌زا و ساده را به کودکان توضیح دهید

با کودکان در مورد شرایط مختلف در مدرسه صحبت کنید. به عنوان مثال به آن‌ها توضیح دهید که امتحان دادن یک موقعیت استرس‌زا است و این موضوع کامل طبیعی است که آن‌ها هنگام امتحان استرس داشته باشند. به کودکان یاد بدهید که اگر قبل از امتحان موضوع‌های درسی را به خوبی یاد بگیرند آن‌ها دیگر استرسی در امتحان نخواهند داشت. شما با این روش به نوعی کودکان مضطرب خود را آموزش می‌دهید. این بدین معنی است که کودکان مضطرب با نوع استرس و راه‌حل آن آشنا می‌شوند.

یکی از نکاتی که والدین باید به آن توجه داشته باشند، آموزش شرایط پرخطر است. کودکان باید بدانند در شرایط پرخطر مانند آتش‌سوزی و … این موضوع کامل طبیعی است که آن‌ها استرس داشته باشند. به آن‌ها توضیح دهید که در زمان استرس، ضربان قلب آن‌ها افزایش پیدا می‌کند و این موضوع کامل طبیعی است. زمانی‌که کودکان مضطرب نوع استرس خود را می‌شناسند برای حل آن نیز راهی پیدا می‌کنند.

.

۳) به کودکان مقابله با افکار منفی را آموزش دهید 

متاسفانه کودکان مضطرب و دانش‌آموزانی که همیشه استرس دارند توانایی کمتری برای یادگیری مفاهیم دارند. استرس در کودکان به طور مستقیم بر موفقیت تحصیلی آن‌ها تاثیر می‌گذارد. بنابراین والدین برای اینکه اضطراب کودکان را کاهش دهند باید با افکار منفی آن‌ها نیز مقابله کنند. به عنوان مثال بسیاری از کودکان با خود فکر می‌کنند اگر معلم از من سوالی بپرسد و من نتوانم جواب دهم، دوستانم من را مسخره می‌کنند یا معلم من را دعوا می‌کند. همان طور که متوجه شدید این موارد نوع افکار منفی هستند که به ذهن کودکان می‌آیند.

افکار منفی به راحتی بر یادگیری کودکان تاثیر می‌گذارند. بهترین راه برای مقابله با این افکار منفی، صحبت در مورد آن‌هاست. با کودکان صحبت کنید که اگر درسی را بلد نیستند یا موضوعی را متوجه نمی‌شوند به هیچ عنوان نگران نباشند. آن‌ها به مدرسه می‌روند تا مطالب جدید را یاد بگیرند. اگر درسی را بلد نیستند در محیط خانه با آن‌ها بر روی درس تمرکز کنید تا درس را بهتر یاد بگیرند.

.

۴) تنفس عمیق را به کودکان آموزش دهید

مطالعات علمی نشان می‌دهد که تنفس آهسته و عمیق می‌تواند اضطراب و استرس را در افراد کاهش دهد. اگر کودکان مضطرب هستند و استرس زیادی دارند به آن‌ها تنفس عمیق را آموزش دهید. تنفس عمیق به کودکان و دانش‌آموزان کمک می‌کند تا استرس کمتری داشته باشند. همان طور که مطالعه می‌کنید این روش بسیار ساده است و کودکان با این روش می‌توانند استرس و اضطراب را از خود دور کنند.

.

۵) عواملی که موجب استرس می‌شوند را شناسایی کنید

نمره کم یا یک امتحان سخت به راحتی می‌تواند کودکان مضطرب را دچار تنش بیشتری کند. یکی از مهم‌ترین کارهایی که والدین باید آن را انجام دهند، شناسایی عوامل استرس‌زا است. به عنوان مثال ممکن است کودک شما از نوع رفتار یک همکلاسی بزرگ‌تر از خود استرس داشته باشد و به همین دلیل نخواهد به مدرسه برود. در مثالی دیگر ممکن است کودک شما درس ریاضی را بلد نباشد و در زنگ ریاضی فقط استرس و دلشوره داشته باشد. مهم‌ترین قدم در این مرحله شناسایی عامل استرس‌زا و رفع آن است.

.

۶) ذهن کودکان را از نگرانی و استرس دور کنید

کودکان مضطرب معمولا در هر شرایطی در خانه و مدرسه به عوامل استرس‌زا و نگرانی فکر می‌کنند. این موضوع موجب می‌شود که آن‌ها عملکرد خوبی در مدرسه نداشته باشند و نمرات کمی به دست آورند. از طرفی دیگر این عوامل موجب می‌شوند که یادگیری کودکان کاهش پیدا کند. اگر می‌خواهید کودکان مضطرب شرایط بهتری داشته باشند هر نوع عاملی که موجب استرس می‌شود را از آن‌ها دور کنید. به عنوان مثال، اگر هنگام درس خواندن یا انجام تکالیف استرس دارند به آن‌ها کمی زمان استراحت دهید تا به کاری که می‌خواهند مشغول شوند.

.

۷) به نوع رفتار خود دقت کنید

گاهی اوقات رفتار والدین موجب استرس و اضطراب در کودکان می‌شوند. بنابراین این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد که به رفتار خود دقت کنید. متاسفانه گاهی اوقات خود شما هستید که کودکان را مضطرب می‌کنید و نوع رفتار شما تعیین کننده این وضعیت است. سعی کنید با فرزندان خود صحبت کنید، آن‌ها را درک کنید و با آن‎‌ها زمان بگذرانید. اگر والدین بتوانند یک محیط آرام و بی دغدغه را در اختیار کودکان قرار دهند، کودکان در یک محیط بدون تنش رشد می‌کنند.

.

۸) به یک متخصص مراجعه کنید

اگر کودک شما برای یک مدت طولانی در محیط مدرسه و خانه دچار استرس و اضطراب است باید به یک متخصص مراجعه کنید. زمانی‌که کودکان مضطرب نمی‌توانند با کمک والدین استرس‌های خود را کاهش دهند این موضوع در بلندمدت آن‌ها را دچار استرس می‌کند. شما می‌توانید به یک متخصص مراجعه کنید یا با معلمان فرزند خود صحبت کنید. این موضوع را فراموش نکنید که استرس و اضطراب در هر فردی وجود دارد، اما زمانی که میزان استرس بیش از حد باشد باید به متخصص مراجعه کنید.

.

سخن آخر

کودکان مضطرب در مدرسه و محیط خانه معمولا والدین و معلمان را دچار دردسر می‌کنند اما والدین نباید به هیچ عنوان خسته شوند. شما باید عوامل استرس‌زا را شناسایی کنید و برای رفع آن‌ها به کودکان کمک کنید. اگر کودکان مضطرب باشند توانایی کمتری برای یادگیری پیدا می‌کنند و نمی‌توانند مفاهیم را به خوبی یاد بگیرند.