راهکارهای آموزش و تشویق کودکان به نشستن و غذا خوردن

نشستن و غذا خوردن یک کودک پر جنب و جوش می تواند به شدت چالش براگیز باشد. این ایده ها می تواند وعده های غذایی کودک را تنظیم کرده و به شما کمک کند.

نشاندن فرزند ۱۹ ماهه و غذا دادن به او می تواند به یک چالش بزرگ تبدیل شود. من و فرزندم آغاز خوبی داشتیم. او در ۶ ماهگی به راحتی شیر پستان را با میوه، سبزیجات و حتی پوره ی گوشت جایگزین کرد. اما اکنون او یک ساله است و پیشرفت قابل توجهی نسبت به شش ماهگی از خود نشان نمی دهد. او هنوز غذاهای پوره شده را به مواد غذایی جامد ترجیح می دهد. و اغلب اوقات از سر سفره بلند می شود، بدون اینکه به غذاهای بشقابش دست زده باشد.

کودک من غذاهای پوره شده را بیشتر دوست دارد و این ترجیح او منطقی به نظر می رسد. خوردن غذاهای پوره شده راحت تر است و بافت آن یکدست بوده و برای دهان کودک آشنا است. علاوه بر این، اکنون زمانی است که اتفاقات زیادی در زندگی او رخ می دهد.

«کودکان نوپا موجودات کوچک پر مشغله ای هستند. سرعت رشد آنها پس از ۱۲ ماهگی کاهش می یابد. به همین علت به کالری زیادی نیاز ندارند. در نتیجه نشستن پشت میز و غذا خوردن جزو اولویت های آنها محسوب نمی شود».

.

1.سطح انتظار خود را کنترل کنید

والدین پیشنهاد می کنیم که این قاعده ی کلی را در نظر داشته باشند. کودک نوپای شما باید به ازای هر سال، یک قاشق غذاخوری از هر غذا مصرف کند. برای مثال، یک کودک دو ساله باید برای وعده ی شام ۲ قاشق غذاخوری مرغ، ۲ قاشق غذاخوری برنج، و ۲ قاشق غذاخوری بروکلی مصرف کند. اگر فرزند شما به این اندازه غذا نمی خورد، جای نگرانی وجود ندارد. کودکان معمولا از این الگوی متعادل پیروی نکرده و در هر وعده تنها از یک یا دو گروه غذایی استفاده می کنند. « گاهی اوقات فرزندتان به یک گاز کوچک بسنده می کند، و گاهی شما را با میزان غذای مصرفی خود حیرت زده می کند» . در هر صورت به  احتمال زیاد هیچ جای نگرانی وجود ندارد.

دکتر دینا دیماگو، متخصص اطفال و یکی از نویسندگان کتاب راهنمایی های متخصص اطفال برای تغذیه ی کودکان نوپا، با این مسئله موافق است. او بیان می دارد که یک کودک ۱ تا ۲ ساله، روزانه به ۹۰۰ الی ۱۰۰۰ کالری نیاز دارد. این در حالی است که کودکان ۲ تا ۳ ساله باید روزی ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ کالری دریافت کنند. اما بهتر است به جای اینکه روی تغذیه ی روزانه ی کودک متمرکز شوید. تمرکز خود را روی تغذیه ی هفتگی کودک گذاشته و از این مسئله اطمینان حاصل کنید که کودک از نمودار رشد مورد تایید پزشک پیروی می کند.

.

2.برای تشویق، نشستن و غذا خوردن کودک خود زمان بندی مناسب داشته باشید

بسیار مهم است که کودک در زمان غذا گرسنه، و آماده ی نشستن باشد. در غیر این صورت غذا خوردن به نبرد میان خواسته ها تبدیل می شود. پیشنهاد می کنیم که وعده های غذایی را با فاصله ی ۲ یا ۳ ساعته تنظیم کنید و در میان آنها چیزی جز آب در اختیار کودک قرار ندهید. اگر کودک شما دائما یک بطری شیر به همراه داشته باشد، هیچگاه گرسنه نمی شود. شیر یک نوشیدنی نیست. بلکه یک وعده ی غذایی کامل است. همچنین به خاطر داشته باشید که کودکان در روز به دو یا سه وعده لبنیات نیاز دارند. اگر به نظر می آید فرزندتان سرشار از انرژی است. قبل از نشاندن او برای صرف وعده های غذایی اجازه دهید بدود، بالا و پایین بپرد، کشتی بگیرد و با استفاده از راه های ایمن انرژی اش را تخلیه کند.

.

3.از روحیه ی استقلال طلبی کودک استفاده کنید

فرزند شما در این سن به دنبال کمک کردن و استقلال بیشتر است. از این ویژگی به نفع خود استفاده کنید و از کودک بخواهید در زمان خرید اقلام مورد نیاز برای شام به شما کمک کند. در زمان آماده سازی مواد غذایی از کودک کمک بگیرید. پیشنهاد می دهیم که روز هایی تحت عنوان روز های رنگی داشته باشید و اجازه دهید کودک نوپای شما سبزیجات و میوه های متناسب با رنگ روز را انتخاب کند (مثل فلفل قرمز و هندوانه).

یک راهکار دیگر: فرزند خود را در تصمیم گیری شریک کنید! اجازه دهید کودک از میان غذاهای سالم مانند ماست یا دانه های سبوس دار یکی را انتخاب کند.

.

4.برای تشویق، نشستن و غذا خوردن کودک خود از ترکیب مواد جدید با غذا های آشنا استفاده کنید

سعی کنید همیشه یک غذای آشنا و محبوب کودک را در کنار غذاهای جدید بگذارید. این رویکرد به ویژه در کودکانی که از امتحان کردن غذاهای جدید خجالت می کشند موثر است. استفاده از سس های سالم می تواند حواس کودکان را پرت کرده و آنها را به خوردن غذای جدید تشویق کند. پیشنهاد می کنیم بدین منظور از سس ماست، هوموس، میوه های پوره شده و سس گوجه فرنگی خانگی استفاده کنید. همچنین می توانید از راهکار های زیباسازی بشقاب کودک استفاده کنید. استفاده از قالب های شیرینی برای شکل دادن به غذا و یا کوچک کردن اندازه ی غذا ( ساندویچ مرغ یا تخم مرغ مینیاتوری) می تواند در این راه به شما کمک کند.

.

5.شرایط را مهیا کنید

بهتر است برای انتقال کودک از بازی به میز غذا، الگوی خاصی در نظر داشته باشید. شستن دست ها، خواندن یک شعر کوتاه، دعا و یا هر آنچه را که برای خانواده ی شما مناسب تر است پیشنهاد می کنیم. کودک نوپا را حداقل تا سه سالگی درون صندلی های پایه بلند مخصوص کودک بنشانید. « با اینکه کودکان دوست دارند در صندلی های بزرگ و معمولی بنشینند، اما این صندلی ها باعث می شود کودک بیش از حد تکان خورده و زود خسته شود». همچنین کنار گذاشتن وسایل الکترونیکی مانند مبایل، تبلت و تلویزیون را فراموش نکنید. با این کار می توانید الگوی کودک خود باشید و با اعمال خود نشان دهید که سر میز غذا چه انتظاراتی از او دارید.

.

6.قاطع، و در عین حال انعطاف پذیر باشید

هدف شما باید ایجاد یک برنامه ی غذایی سالم و متعادل برای کودک باشد. اجازه دهید کودک در راستای این هدف، غذای مورد علاقه و مقدار مورد نیاز خود را انتخاب کند. فشار آوردن به کودک برای خوردن غذای بیشتر تاثیر منفی دارد. به همین خاطر بهتر است به جای تمرکز بر میزان غذای مصرفی کودک، بر رویکرد های غذایی و پیشنهادات خود تاکید داشته باشید. تاکید می کنیم که « بدغذایی یک رفتار گذرا در زندگی کودک است. پس نگران نباشید و صبر کنید». با اینکه نگران نشدن درباره ی عادات غذایی کودک چندان آسان نیست. اما بدانید داشتن اشتهای نامنظم در کودکان امری کاملا طبیعی است.

.

چند ترفند ساده برای آموزش غذا خوردن به کودک

در قسمت بالا اشاره کردیم که در هر بازه سنی می‌توانید چه مهارت‌هایی را برای غذا خوردن به کودک‌تان آموزش دهید. ترفندهای زیر نکات کمکی هستند که در نظر گرفتن آن‌ها باعث می‌شود فرزندان برای تنها غذا خوردن مشتاق‌تر شود و روند توانمند شدن در این زمینه را با سرعت بیشتری طی نمایند.

.

1- آموزش غذا خوردن به کودک در فضای مناسب

کودکان عادت کرده‌اند که از طریق شما تغذیه شوند. از همین رو ممکن است غذا خوردن به طور مستقل برای آن‌ها کاری کسل کننده باشد. به همین خاطر است که وقتی از بچه‌ها می‌خواهیم تنها غذا بخورند تمایل چندانی نشان نمی‌دهند. برای غلبه بر این مشکل پیش از هرچیز باید محیط جذاب و شادابی را برای فرزندتان فراهم کنید. مثلا موزیک مورد علاقه کودک را در محیط غذاخوری کودک پخش کرده و از ظروف غذا خوری مخصوص کوکان استفاده نمایید.

.

2- نقش یک الگو را برای کودک خود بازی کنید

کودکان بیش از هرچیز از طریق مشاهده موضوعات مختلف را یاد می‌گیرند. در نتیجه اگر می‌خواهید به آن‌ها یاد بدهید که خودشان غذا بخورند یکی از روش‌های موثر این است که رو به رویشان بنشینید، با آن‌ها غذا بخورید و اجازه دهید با دیدن رفتار شما شروع به تقلید نمایند.

.

3- انتظارات خود را با وضعیت رشدی کودک هماهنگ کنید

کودکان از همان ابتدا نمی‌توانند به یک باره یاد بگیرند که خودشان غذا بخورند. بلکه در جریان رشد حرکتی خود به مرور در این زمینه ماهر می‌شوند. از همین رو بسیار اهمیت دارد که انتظارات خود را با توانمندی‌های خاص کودک هماهنگ کنید و برای یادگیری، فرزندتان را تحت فشار بیش از حد قرار ندهید. برای مثال این طبیعی است که کودک 1 ساله نتواند به خوبی از قاشق استفاده کند یا هنگام غذا خوردن لباس‌های خود را کثیف کند. در این شرایط دعوا کردن کودک و محدود کردن او به خاطر این رفتارها بسیار آسیب زاست و باعث تضعیف روحیه و اعتماد به نفس کودک می‌شود.

.

4- در استفاده از قاشق و چنگال کودک را همراهی کنید

کودکان در ابتدا وقتی قاشق یا چنگال را در دست می‌گیرند نمی‌دانند که چطور باید آن را به سمت دهان هدایت کنند. از همین رو وقتی برای اولین قاشق را به دست کودک می‌دهید، دست خود را روی دست او بگذارید و به او کمک کنید تا غذا را در دهان بگذارد. تمرین چندباره این کار کمک می‌کند که فرزندتان زودتر در استفاده از قاشق و چنگال ماهر شود.

.

5- از قاشق و چنگال های مناسب کودک استفاده کنید

استفاده از قاشق و چنگال های بزرگ برای کودکان خردسال کار سختی است و می تواند مانع این شود که آن ها بدون کمک والدین غذا بخورند. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که وسایل غذاخوری متناسب سن کودک تهیه کنید و به این ترتیب فرایند مستقل غذا خوردن را تسهیل نمایید.

.

6- آموزش غذا خوردن به کودک با تشویق تلاش‌هایش

تشویق کردن یکی از روش‌های بسیار موثر برای یادگیری کودکان است. در نتیجه سعی کنید به جای تمرکز بر اشتباهات بر تلاش‌های مثبت کودک در زمینه تنها غذا خوردن تاکید نمایید و با کارهای ساده‌ای نظیر دست زدن یا گفتن کلام‌های ساده نظیر “آفرین” یا “تو بی‌نظیری” او را تشویق نمایید که به تلاش‌های خود ادامه دهد.

.

7-  قبل استفاده از فنجان اجازه دهید کودک شیشه شیر را خودش در دست بگیرد

برای اینکه فرزندتان یاد بگیرد از فنجان یا لیوان‌ها استفاده کند، ابتدا به او یاد بدهید که تنهایی شیشه شیرش را در دست بگیرید. وقتی از نظر رشد حرکتی در مهارت نگه داشتن به توانایی کافی رسید، آن وقت می‌تواند استفاده از فنجان و لیوان‌ها را نیز امتحان کند.

.

نکات مهم در آموزش غذا خوردن به کودکان

◉ اگر کودک شما تلاش زیادی برای غذا خوردن به صورت مستقل می کند اما گاهی از ان امتناع می‌کند علت آن را جویا شوید. ممکن است ریخت و پاش غذاها کودک را آزرده و نگران کند. زمانی که غذا را بر زمین می ریزد سریع آن را جمع کنید.

◉ کودک را پشت میز غذا قرار دهید و سعی کنید در هنگام غذا خوردن همه‌ی اعضای خانواده را در کنار یکدیگر جمع کنید. مشاهده‌ی رفتار اعضای خانواده و تقلید کودک از غذا خوردن آن‌ها به او در یادگیری این مهارت کمک بسیار زیادی می‌کند.

◉ از غذاهای رنگارنگ و متنوع به همراه ظروف غذای بچگانه و شاد برای کودک خود استفاده کنید تا نسبت به غذا خوردن به تنهایی تمایل داشته‌باشد.

◉ کودک ممکن است با دیدن حجم زیاد غذا, از خوردن غذا امتناع کند. در ظرف غذای فرزندتان به اندازه ی کافی خوراکی بریزید و آن را به قطعات کوچک تقسیم کنید تا خوردنش برای کودکتان راحت تر باشد.

.
منابع :
.https://akam.ir

راهکارهای آموزش و تشویق کودکان به نشستن و غذا خوردن