آموزش 25 مورد از بهترین بازی های کودکانه در خانه

بعید است کسی از اهمیت بازی برای کودکان غافل باشد. اغراق نیست اگر بگوییم بازی بهترین وسیله برای رشد ذهنی، جسمی و حرکتی کودک است. کودک از طریق بازی کردن هیجانات مثبت و منفی اش را تخلیه می کند، مهارت های زندگی کردن و تعاملات اجتماعی را تمرین می کند، به رشد عصبی عضلانی و ادراک خود کمک می کند، مفاهیم پایه ای و اساسی می آموزد، سرگرم شده و لذت می برد و از طریق غرق شدن در زمان حال، آینده اش را می سازد.

.

۲۵ بازی برای کودکان در منزل

مشکل دیگری که والدین یارستار کودک برای بازی با کودکان شان با آن مواجه هستند کوچک بودن فضای خانه و آپارتمان نشینی است. گویا تصور غالب این است که بازی همیشه نیازمند تحرک و جنب و جوش است. بنا به تجربه شخصی  یک بازی درمانگر، درمانگر شاهد این مسئله بوده است که والدین یا پرستار کودک بازی های چندانی نمی دانند و به دلایل متعدد موجه و غیر موجهی مثل کم بودن فضای خانه، نا امن بودن فضای بیرون از خانه، سرد بودن یا گرم بودن هوا، بی ادب بودن کودکان همسایه، عبث دانستن بازی ها، نداشتن اسباب بازی، اوقات فراغت یا مشکلات مالی و … به نحوی روند بازی فرزندان شان را خواسته یا ناخواسته با موانعی روبرو می کنند. در این مقاله قصد داریم به معرفی ۲۵ بازی ساده  و فواید درمانی و آموزشی آن ها را نیز به اختصار توضیح می دهیم.

.

۱) بازی با مداد و کاغذ

یکی از اولین بازی های کودکانه در منزل بازی هایی با مداد و کاغذ است. فهرستی از بازی‌هایی که می‌توانید روی کاغذ انجام دهید تهیه کنید تا در روزهای بارانی و زمانی که حوصله‌ی بچه‌ها سررفته به کمک‌تان بیاید. مثل نقطه‌بازی ، بازی اسم-فامیل و بسیاری از بازی‌های دیگر که همه‌ی ما در دوران کودکی و مدرسه بازی کرده‌ایم و خاطراتی شیرینی از آن به یاد داریم.

.

۲) ساختمان‌سازی

درست کردن ساختمان با کارت : برای ساختن یک ساختمان فانتزی نیاز به ابزار یا وسایل خاص و گران‌قیمت ندارید. می‌توانید با چوب بستنی یا کارت‌های بازی ساختمان‌های فانتزی، برج یا قلعه بسازید. می‌توانید مسابقه‌ی ساخت بلندترین ساختمان یا قلعه را برگزار کنید و لحظات شاد برای خودتان و بچه‌ها رقم بزنید.

.

۳) بازی برای کودکان در منزل : شعبده‌بازی

بدون استفاده از قفل و زنجیر و تنها با چند لیوان یا بطری آب و با کمک چند ترفند شعبده‌بازی  بچه‌ها را سرگرم کنید. چند لیوان بردارید و زیر یکی از آنها سکه بگذارید. سپس از بچه‌ها بخواهید حدس بزنند سکه زیر کدام لیوان است. اگر کمی زرنگ باشید می‌توانید لیوان‌ها را نزدیک لبه‌ی میز قرار دهید و خیلی آرام سکه را پایین بیندازید. به چشمان هیجان‌زده بچه‌ها نگاه‌کنید و تعجب و شگفتی آنها را از غیب‌شدن سکه ببینید و لذت ببرید.

.

۴) کارت‌بازی

کارت‌بازی برای بچه‌های نوجوان بسیار مناسب است و به‌خوبی می‌تواند یک چالش ذهنی لذت‌بخش برایشان باشد. یک جعبه کارت بردارید و با آن بازی‌های خلاقانه‌ بسازید.

.

۵) معما و پازل

معماهای خلاقانه، شناختی و سرگرمی‌های حل مسئله، روشی مناسب برای لذت‌بردن از وقت است. می‌توانید از فروشگاه چند بازی مناسب سن بچه‌ها بخرید یا خودتان معما و پازل‌‌ بسازید. از بچه‌ها بخواهید تصویری روی کاغذ یا تخته بکشند. سپس با استفاده از یک مداد طرح کلی از پازل بکشید. بعد با قیچی بخش‌هایی از طرح را جدا‌ کنید. از بچه‌ها بخواهید با کنار هم قراردادن تکه کاغذهای قیچی‌شده دوباره آن طرح را بسازند.

.

۶) stop رقص

چندتا از آهنگ‌های موردعلاقه‌ی فرزندتان را انتخاب و با صدای بلند اجرا کنید. از آنها بخواهید برقصند ولی به محض توقف آهنگ در هر موقعیت و حالتی که هستند ثابت و بدون حرکت بمانند. حتی اگر یک لنگه پا هستند، باید در همان وضعیت بی‌حرکت بمانند. برای اینکه هیجان بازی را بالاتر ببرید می‌توانید از بچه‌ها بخواهید اداهای خاصی دربیاورند و بعد در همان حالت‌ها ثابت بمانند. به برنده‌ی بازی یک مدال بدهید. می‌توانید با روبان مدال‌هایی درست کنید و به لباس یا سر برنده بازی بزنید.

.

۷) بازی‌های خانوادگی

می‌توانید با کمی جستجو یا خلاقیت چند بازی محلی بیابید و در جمع خانوادگی از آنها استفاده کنید. بازی‌هایی مثل هپ‌، دوز، گُل یا پوچ، بشین پاشو، بیست‌سؤالی، پانتومیم، …

.

۸) بازی برای کودکان در منزل : داستان‌ طنز بسازید

این یک بازی ایده‌آل برای گروه‌های بزرگ است. بچه‌ها را به دو گروه تقسیم کنید. به هر گروه یک پاکت پر از اجسام سفت مانند قاشق، اسباب‌بازی، جوراب، توپ یا روبان بدهید. سپس به هر گروه ۱۵ دقیقه فرصت بدهید تا ایده و داستان طنز خود را بسازد. این بازی بیشتر از اینکه بین دو گروه رقابت ایجاد کند، بازی‌ای بسیار جالب و سرگرم‌کننده است. می‌توانید از بچه‌ها بخواهید که در صورت تمایل به داستان‌های طنز دوستان خود رأی بدهند.

.

۹) لی‌لی‌ در فضای بسته

این بازی برای کودکان در منزل می‌تواند داخل خانه نیز انجام شود. پرستار کودک در منزل می‌توانید جدول بازی لی‌لی را روی هر سطحی بکشید. با استفاده از نوار یا چسب ۹ خانه‌ی مربعی شکل روی زمین ایجاد کنید.

.

۱۰) بازی تعادل

همان‌طور که می‌دانید بچه‌ها خیلی دوست دارند تعادل‌شان را حفظ کنند روی یک خط راست راه بروند. یک موسیقی پخش کنید و از بچه‌ها بخواهید هنگام راه‌رفتن روی خط راست مشخص‌ شده تعادل خود را حفظ کنند. حتی اگر می‌خواهید هیجان بازی بیشتر شود می‌توانید از آنها بخواهید به صورت لی‌لی این کار را بکنند یا مسیر تعیین شده را برعکس و عقب‌عقب بروند.

.

۱۱) بازی برای کودکان در منزل : قایم‌موشک

در مدل سنتی این بازی یک نفر چشم می‌گذارد و بلندبلند شروع به شمردن می‌کند تا بقیه افراد قایم شوند. به محض پایان یافتن شمارش، فرد، گشتن به دنبال دیگر بازیکن‌ها را شروع می‌کند. آخرین فردی که پیدا می‌شود باید در دور بعدی بازی چشم‌ بگذارد. بزرگترها می‌توانند این بازی را در فضایی تاریک انجام دهند تا هم هیجان بازی بیشتر شود هم فضای شادتری برای همه ایجاد شود. البته از ایمن بودن فضا مطمئن شوید. حتی می‌توانید به کسی که چشم می‌گذارد اجازه دهید از یک چراغ‌قوه استفاده کند تا در تاریکی بهتر بتواند در فضای خانه حرکت کند.

.

۱۲) در جستجوی گنجیکی از بازی های کودکانه

بچه‌ها دوست دارند اشیاء گمشده را پیدا کنند ، به‌خصوص وقتی پای یک جایزه هم در میان باشد. ابتدا قوانین این بازی برای کودکان در منزل را روی تکه کاغذی یادداشت کنید. اولین نشانه را جایی بگذارید که پیدا کردنش راحت باشد، مثلا در ظرف غذای بچه‌. سپس بقیه نشانه‌ها را در جاهای دیگر خانه مخفی کنید و مسیری را برای رسیدن به آخرین شیء پنهان ترسیم کنید. به جای جایزه می‌توانید چند سکه در اطراف خانه مخفی کنید. با این کار هم بچه‌ها سرگرم می‌شوند هم اگر برنده شوند می‌توانند سکه‌ها را در قلک‌شان بیندازند.

.

۱۳) بولینگ داخل سالن

می‌توانید برای این بازی از بطری‌های آب استفاده کنید. شش بطری آب را در انتهای اتاق پذیرایی یا نشیمن بگذارید. با استفاده از یک نوار پارچه‌ای یا چسب، خط شروع بازی را مشخص کنید. توپی متوسط که مناسب فضای داخل خانه باشد، بردارید. می‌توانید امتیاز هر فرد را یادداشت کنید تا در پایان برنده‌ی بازی مشخص شود. برای سخت‌تر کردن شرایط بازی می‌توانید به جای استفاده از بطری خالی از بطری‌های پر استفاده کنید.

.

۱۴) بازی برای کودکان در منزل : سیب‌زمینی داغ

این بازی برای کودکان در منزل خنده‌ی همه افراد را به دنبال دارد. از بچه‌ها بخواهید به صورت دایره‌وار روی زمین بنشینند. آهنگی پخش کنید و یک سیب‌زمینی یا توپ به بچه‌ها بدهید و بخواهید با تمام سرعت آن را دست‌به‌دست کنند. به محض تمام شدن آهنگ، بازیکنی که سیب‌زمینی در دستش باشد باید از حلقه‌ی بازی خارج شود. این بازی را آن‌قدر ادامه دهید تا تنها یک نفر باقی بماند. او برنده‌ی بازی است.

.

۱۵) بازی برای کودکان در منزل : بازی حافظه یا جمله‌سازی

پرستار کودک در منزل باید از بچه‌ها بخواهد دور هم روی زمین بنشینند. اولین بازیکن می‌گوید: برای پیک‌نیک در سبد یک … گذاشته‌ام، سپس چیزی را می‌گوید که دوست دارد. حالا بازیکن بعدی باید جمله‌ی نفر اول را تکرار کند و بعد چیزی را بگوید که خودش برای پیک‌نیک در سبد گذاشته است. این بازی همین‌طور بین همه‌ی افراد ادامه می‌یابد. بچه‌ها باید تمام جملات قبلی را به خاطر بسپارند، بازگو کنند و جمله‌ی خودشان را نیز به آن اضافه می‌کنند.

.

۱۶) بازی گوش‌دادن یکی از بازی های کودکانه

چند وسیله‌ انتخاب کنید. به بچه‌ها اجازه دهید نگاهی به آنها بیندازند و سپس آنها را کنار بگذارید. از یکی از بچه‌ها بخواهید چشم‌هایش را ببندد و به صدای ضربه‌هایی که شما به اشیا انتخاب‌شده می‌زنید. خوب گوش بدهد و بگوید که این صدا مربوط به کدام وسیله است. می‌توانید برای این کار از یک شانه، لیوان، سِنج، کاغذ سنباده، گلدان یا قاشق استفاده کنید.

.

۱۷) بازی برای کودکان در منزل : حبا‌ب‌ساز

برای لذت بردن از این بازی لازم نیست حتما بیرون از خانه بروید. برای این بازی، شما به یک بشقاب و نی برای هر نفر، مقداری مایع ظرف‌شویی و آب احتیاج دارید. کمی مایع ظرف‌شویی وسط هر بشقاب بریزید. کمی آب روی آن ریخته و به آرامی هم‌ بزنید، این کار را تا کف کردن آب ادامه دهید. از بچه‌ها بخواهید که نی را داخل کف گذاشته و به آرامی داخل آن فوت کنند. حالا می‌توانید حباب‌های بزرگ درست کنید. برای ایجاد رقابت میان بچه‌ها، می‌توانید به هرکسی که حباب بزرگ‌تر درست کند یا حبابش دوام بیشتری داشته باشد، جایزه بدهید.

.

۱۸) بالا بلندی یکی از بازی های کودکانه

در این بازی گروهی بین بچه ها یک نفر به دنبال بقیه می دود.بقیه بچه ها روی یه سطح بلند قرار می گیرند. زمانی که پایین بیایند تا جای خود را عوض کنند فردی که به دنبال بقیه می دود می تواند آن را بگیرد و آن فرد می بازد و از بازی خارج می شود. آخرین کسی که می ماند برنده بازی می شود.

.

۱۹) بازی با حس لامسه

اکثر بچه‌های پیش‌دبستانی عاشق لمس کردن و بازی‌های حسی هستند. به همین خاطر شکی نیست بچه‌ها این بازی سرگرم‌کننده را دوست خواهند داشت. یک جعبه کفش یا هر جعبه‌ی دیگری که دَر داشته باشد، پیدا کنید. یک طرف آن را سوراخ کنید- بزرگی سوراخ باید به اندازه‌ای باشد که یک دست به راحتی وارد آن شود. اگر می‌خواهید بازی شکل خلاقانه‌تری به خود بگیرد، جعبه را با چیزهای زرق و برق‌دار و علامت سؤال تزیین کنید. برای شروع بازی چیزی درون جعبه قرار دهید و از بچه‌ها بخواهید حدس بزنند چه چیزی داخل جعبه است. آنها می‌توانند در مورد شیء داخل جعبه سؤال هم بکنند یا شما می‌توانید آنها را کمی راهنمایی کنید. برای اینکه فضای رقابتی ایجاد کنید هر کدام از بچه‌ها زودتر متوجه شیء داخل جعبه شد، به او یک امتیاز بدهید.

.

۲۰) بازی برای کودکان در منزل : بسکتبال داخل سالن

این بازی برای بچه‌های کوچک هم مناسب است. وسایل مورد نیاز برای این کار یک سبد و یک جوراب گوله شده یا توپ کوچک است. هر بازیکن در نوبت خود باید توپ را داخل سبد بیندازد. در هر دور بازی فرد یک قدم عقب‌تر می‌رود و این کار تا جایی ادامه پیدا می‌کند که فرد نتواند توپی داخل سبد بیندازد. برنده‌ی بازی کسی است که از دورترین فاصله موفق به انداختن توپ داخل سبد شود.

.

۲۱ ) بازی با کلمات

یکی از بازی های خوب که بازی سرگرم کننده ای نیز می باشد، این است که والد یا پرستار کودک و کودک به طور یک در میان به نوشتن اسامی به دنبال هم بپردازند به این نحو که حرف اول هر اسم از حرف آخر اسم قبلی استفاده کرده باشد.

احمد _ دارا _ ابراهیم _ مانی _ یاسمن و … سپس می توان این بازی را روی اسامی اسباب خانه، حیوانات، میوه ها و … انجام داد و رنگ و لعاب آموزشی مطلوبی نیز به آن داد. این بازی سبب بهبود قدرت طبقه بندی، افزایش دامنه واژگان در دسترس، افزایش تمرکز و توجه، افزایش تحمل و … می شود.

.

۲۲ ) بازی نقاشی و قصه از بازی های کودکانه

بازی جذاب و پر هیجان دیگر به این گونه است که والد یا پرستار کودک ابتدا یک شعر یا قصه کوتاه را انتخاب می کند، سپس برخی از کلمات آن را تصویرسازی کرده و نقاشی آن را روی کاغذی می کشد. سپس از کودک می خواهد که همان طور که به شعر یا قصه پرستار کودک گوش می دهد، با انگشت یا یک قلم، به همان کلمه ای که می شنود و نقاشی اش نیز در کاغذ وجود دارد اشاره کند. بازی موقعی سخت تر می شود که نقاشی ها پراکنده کشیده شده باشد، سرعت خواندن شعر یا قصه بالاتر برود، تعداد نقاشی ها زیاد شود یا اقدام به کشیدن نقاشی ها از روی مفاهیم انتزاعی مثل دوست داشتن، عدالت و … باشد ( چرا که کشیدن نماد، درک آن نماد و به خاطر سپردن این که این شکل نماد کدام مفهوم است سخت تر است )

.

۲۳ ) جدول یکی از بازی های کودکانه

ابتدا پرستار کودک روی کاغذ، یک جدول کوچک می کشد که حداقل ۱۲ خانه افقی و ۷ خانه عمودی داشته باشد و سپس یک جدول بزرگ تر می کشد که همان تعداد خانه داشته باشد. در نهایت داخل برخی از خانه های جدول کوچک علامت هایی می کشد ( مثلا ً صورت های خندان، گریان، اخمو … یا اشکال هندسی دایره، مربع و … ) و پرستار کودک از کودک می خواهد که با دقت کردن به حل قرار گیری هر کدام از نمادها در داخل خانه های جدول کوچک، جدول بزرگ را عینا ً پر کند.

.

۲۴ ) بازی برای کودکان در منزل : نقاشی لمسی

بازی دیگر این است که پرستار کودک بر روی پشت کودک  با انگشت ( یا یک قلم که سر و ته گرفته است ) طرحی ساده، مثل یک مربع، سه گوش یا دایره و بیضی و … می کشد و از کودکش می خواهد بدون نگاه کردن به آن ترسیم، آن چه را که با پشتش حس کرده است را روی کاغذی نقاشی کند. از جمله فواید این بازی کاهش مشکلات حسایت لمسی ( نظیر قلقلک ) در کودکان، افزایش توانمندی حسی عصبی و درک ترسیم از طریق حس لامسه، افزایش توجه و تمرکز لمسی و بهبود الگوهای تماس والد _ کودک می باشد.

.

۲۵ ) نقاشی های همزمان یک بازی برای کودکان در منزل

آخرین بازی ای که در این مطلب به آن اشاره می کنم، به این گونه صورت می گیرد که پرستار کودک و کودک یک قلم را به طور مشترک در دست گرفته و قرار را بر این می گذارند که پس از گفتن ۳،۲،۱ هر یک تلاش کند تا نقاشی مد نظر خودش را بکشد. نتیجه این می شودکه نه نقاشی پرستار کودک خوب از کار در می آید و نه نقاشی کودک! از این طریق بر اثر نامطلوب رقابت و جنگ و خودخواهی اشاره می شود. سپس پرستار کودک با کودک قرار می گذارد که هر دو با هم یک طرح بکشند و از این طریق بر نقش همکاری و تفاهم تاکید می کنند. در انتها پرستار کودک و کودک قرار می گذارند که با رعایت نوبت، با آن قلم نقاشی بکشد.